موضوع حلال وحرام جزء مسائلی بود که اهل جاهلیت درباره آن به گمراهی و سرگشتگی عجیبی دچار شده بودند.آنان اشیاء حرام و ناپاک را حلال می‌کردند وچیزهای پاکیزه و حلال را حرام می‌دانستند واز طرف دیگر مشرکین واهل کتاب در این مورد با آنها یکسان بودند.
این گمراهی به صورت انحراف و تجاوز از حق از راستگرایان افراطی گرفته چپگراهای تفریطی همه را فرا گرفته بود.
در میان راستگرایان افراطی برهمن های سخت‌گیر هندی ویاگوشه گیری و ترک لذایذ که به صورتی بی رحمانه و نا معقول در مسیحیّت وسایر مذاهبی که بر اساس اعتقاد به آزار جسم و ترک نعمتهای پاکیزه خدادادی استوارند را مشاهده میکنیم.
در قرون وسطی رهبانیت و دوری از پاکیزگی در مسیحیت به آخرین مرحله سختیگری رسیده بود راهبانی که در آن دوره تعدادشان به هزاران نفر می زسید به اندازه‌ای پاکیزگی رابر خود حرام کرده بودند که بعضی از آنها شستن پاها را گناه می‌دانستند ورفتن به حمام سبب تأثر قلبی آنان میشد.در بین چپ گراهای بی بند وبار مزدک ایرانی مشاهده می‌شود که همه چیز را مباح وحلال می‌داند و انسان را در انجام هر کاری آزاد ساخته تا جایی که تجاوز به ناموس زنهای محرمی راکه فطرت وسرشت انسان برای حرمت آنها ارزش قایل است جایز می شمارد.
ملت عرب در دوران جاهلیت در بی بند وباری و نادیده گرفتن اصول و قوانین مربوط به حلال وحرام ضرب‌المثل عموم بود؛ نوشیدن شراب ورباخواری و اذیت کردن زنان وترک نمودن آنان و..... را حلال می دا نستند.
از همه بدتر شیطان های از انس و جن اولاد کشی را در نظر اکثر آنان پسندیده جلوه داده بودند؛ طوری که حتی بعضی به پیروی از آنها به کشتن اولاد و جگرگوشه های خود اقدام می‌کردند و با احساسات و محبتهای پدرانه مبارزه می نمودند. خداوند متعال در این باره می فرماید:
( وَکَذَٰلِکَ زَیَّنَ لِکَثِیرٍ مِنَ الْمُشْرِکِینَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَکَاؤُهُمْ لِیُرْدُوهُمْ وَلِیَلْبِسُوا عَلَیْهِمْ دِینَهُمْ )(سوره انعام آیه ۱۳۷)
(همچنین شرکای آنها قتل فرزندانشان را در نظرشان خوب جلوه داده بودند[کودکان خودرا قربانی بتها می‌کردند وافتخار می نمودند وعاقبت آین کار چنین شد که ] آنان را به هلاکت افکندند وآیین شان را دگرگون ساختند.)
شرکایی برای خداوند قرار داده بودند و سرپرست و متولی امور بتها و بتخانه ها و امثال آنان به طرق گوناگون پیروان خود را به اولاًد کشی تشویق می کرد؛از جمله بخاطر رهایی و یا جلوگیری از تنگدستی آنان را به این جنایت وادار می ساختند و یا داشتن دختر را ننگ و عار می‌دانستند و برای نجات از این عار آنان را می‌کشتند یا اینکه به منظور تقرب جستن به بتها وجلب رضایت آنها پدران فرزندان خود را قربانی می‌کردند. جالب اینکه مشرکین در حالی فرزندان خود را زنده به گور ویا قربانی می کردند و آن را حلال می‌دانستند که اکثر نعمتهای پاکیزه زراعی وحیوانی رابر خو حرام کرده بودند!جالب تر اینکه این کار را جزء احکام دین به حساب می‌آوردند وآن را به خدا نسبت می دادند.خداوند متعال این نسبت ناروا را رد می‌کند و می فرماید:
(وَقَالُوا هَٰذِهِ أَنْعَامٌ وَحَرْثٌ حِجْرٌ لَا یَطْعَمُهَا إِلَّا مَنْ
نَشَاءُ بِزَعْمِهِمْ وَأَنْعَامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا وَأَنْعَامٌ لَا
یَذْکُرُونَ اسْمَ اللَّهِ عَلَیْهَا افْتِرَاءً عَلَیْهِ ۚ سَیَجْزِیهِمْ
بِمَا کَانُوا یَفْتَرُونَ) (سوره انعام آیه۱۳۸)
(و گفتند این قسمت از حیوانها وزراعت [که مخصوص بتها است برای همه ]ممنوع است و جز کسانی که ما بخواهیم-بگمان آنها -از آن نباید بخورند.[ می‌گفتند اینها ] چهار پایان هستند که سوار شدن به آنها تحریم شده و حیوانها و چهار پایانی که هیچ‌گاه نام خدا را بر آنها نمی بردند وافتراء و دروغ بر خدا می‌بستند [ و می‌گفتند این احکام از ناحیه اوست ] وبزودی خداوند کیفر دروغ و افترای آنان را خواهد داد ).
قرآن گمراهی کسانی را که چیزهایی که باید حرام باشند حلال می نمایند و چیزهای را که لازم است حلال باشند حرام می‌کنند و خداوند متعال می فرماید:
(قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ قَتَلُوا أَوْلَادَهُمْ سَفَهًا بِغَیْرِ عِلْمٍ وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّهِ ۚ قَدْ ضَلُّوا وَمَا کَانُوا مُهْتَدِینَ)(سوره انعام ایه ۱۴۰)
( بدبخت و خسارتمند اند کسانی که از روی جهل و نادانی فرزندان خود را می‌کشند و نعمت و رزق خدا را بر خود حرام می‌سازند و به افتراء می‌گویند این کارها به دستور خداست.این مشرکین حقیقتاً گمراهند و استعداد هدایت از آنان سلب شده است).
وقتی اسلام ظهور کرد و بااین گمراهی و انحراف درمسائل مربوط به حلال و حرام روبرو گردید اولین کاری که برای اصلاح این قسمت مهم از قانون انجام داد این بود که اصول و قواعد روشنی را پایه گذاری نمود که مسائل حلال و حرام بر اساس آنها استوار گردید و آنها را به حالت واقعی خود برگردانید وترازوی حق و عدالت را برای سنجش حلال وحرام برقرار نمود. لذا تنهامسلمانانند که در بین گمراهان و منحرفین اعم از چپی ها و راستی ها امتی هستند میانه رو و بهترین امتی اند که در دنیا وجود داشته اند.
مروه
